Dat Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) een effectieve behandelmethode is, mogen we inmiddels wel concluderen. Niet dat er geen kritische geluiden klinken; er wordt nog volop over gedebatteerd. Is het wel echt therapie, en niet gewoon interventie? En is de focus op een specifieke angst of trauma niet te specifiek? Zie je daardoor niet gemakkelijk andere zaken over het hoofd? Talloze internationale, wetenschappelijke studies bewijzen echter de krachtige werking. Sinds begin jaren negentig is het dan ook een veel gebruikte behandelmethode bij enkelvoudig psychotrauma. In Nederland is het zelfs de voorkeursbehandeling bij PTSS.

EMDR is met name aantrekkelijk, omdat het traject voor zowel cliënt als behandelaar veelal als prettig wordt ervaren. Het is relatief laagdrempelig, is buitengewoon gericht en emotioneel vaak minder belastend dan bijvoorbeeld psychotherapie middels gesprek. In veel gevallen worden indrukwekkende resultaten geboekt, al met een paar sessies.

Maar soms is er net even iets meer nodig voor de succesvolle behandeling van een cliënt. De reguliere intensiteit is niet hoog genoeg om de doorbraak te veroorzaken. Dan heb je momenteel effectief twee mogelijkheden:

• Je kiest voor een andere therapievorm.
• Je schrijft een groter aantal EMDR-sessies voor.

Maar wat als er een derde mogelijkheid zou zijn?
Wat als je met behulp van technologie de effectiviteit kunt laten toenemen en de kosten niet verder opvoert voor jou en de cliënt?

Die derde optie bestaat, en speelt zich af in de wereld van de Virtual Reality (VR). Dankzij een autonome software ben je in staat om:

• face-to-face sessies af te wisselen met sessies (gedeeltelijk) zonder therapeut;
• tijd te besparen;
• en nog gerichter te behandelen op basis van data.

Sessies zonder therapeut
Dit klinkt bijna surrealistisch, maar het kan echt: EMDR-therapie zonder aanwezigheid van een therapeut, zelfs thuis in de woonkamer van de cliënt. Zodra de cliënt de VR-bril opzet, bevindt hij zich direct in een virtuele behandelkamer. En via de audio aan de zijkanten van de bril klinkt de stem van de virtuele gids. Elke vorm van afleiding is direct verdwenen en de focus ligt volledig bij de behandeling. Bovendien is de cliënt zelf in charge. Deze eigen regie geeft zelfvertrouwen en ondersteunt daarmee de effectiviteit van de behandeling aanzienlijk. Deze variant, helemaal zonder therapeut, zien we nog weinig terug in de praktijk. We zien vooral praktijken die een aparte ruimte inrichten of waar een therapeut in dezelfde ruimte aanwezig is. Zo kan de cliënt altijd ergens aankloppen als er behoefte is aan meer begeleiding.

Tijd over
Nog een voordeel van EMDR in VR is de enorme tijdsbesparing. Zo duren de sessies nog maar ruim een half uur, in plaats van een uur. Maar misschien nog wel de grootst winst zit hem voor de cliënt in het ontbreken van reistijd (in het geval van thuisbehandeling). Voor de behandelaar geldt hier natuurlijk ook dat hij/zij niet meer actief bij elke sessie aanwezig is en hierdoor tijd wint voor andere cliënten of bijvoorbeeld onderzoek.

Data-gedreven
Door het gebruik van technologie krijg je als therapeut bovendien meer inzicht in de effectiviteit van de behandelingen. Op basis van je ervaring heb je hier waarschijnlijk al een goed beeld van. Maar wat als je precies zou kunnen aanwijzen wat er beter kan? Dat je precies kan zien op welke momenten cliënten vastlopen, of juist versnellen. Wat als je exact de data hebt die dit onderstrepen? Momenteel zijn wij bovendien bezig met het integreren van Artificial Intelligence (AI) in onze VR-oplossing. Dit betekent dat de technologie in de nabije toekomst zelflerend zal zijn, en zich tijdens de behandeling kan aanpassen aan de cliënt, op basis van diens voortgang.

EMDR in VR vergt een kleine aanpassing in het protocol. We zijn hierover regelmatig in gesprek met therapeuten. Juist het protocol vormt immers de kern van de EMDR-behandeling en afwijken hiervan kan ongewenste en nadelige effecten hebben voor de cliënt. Toch zien we dit tot nu toe niet terug in de praktijkresultaten; integendeel zelfs.

Maar we blijven natuurlijk graag in gesprek met behandelaars. Met deze input verbeteren we dagelijks ons product. Dus heb jij input voor ons, wil jij meer weten over deze vorm van EMDR of ben jij benieuwd naar de mogelijkheden voor jouw praktijk of organisatie, mail ons dan op mike@psylaris.com.