Vijf bruikbare tips voor online behandelen in de GGZ vanuit de praktijk.

Een noodzakelijke omschakeling naar online behandelen kan een behoorlijke opgave zijn. Mogelijk moet je ineens vanuit huis werken en vervagen de grenzen tussen werk en privé. Misschien voelt het contact met de patiënt via de computer wat onwennig aan en raak je door alle veranderingen het overzicht kwijt. Wij hebben gesproken met diverse therapeuten over hoe zij online behandelen. Op basis daarvan hebben we deze doelmatige tips gemaakt voor een solide basis voor succesvolle behandelingen via het internet.

1.     Begin je werkdag in je kantoor

Gebruik de tijd die je normaal onderweg naar je kantoor bent voor een ontspannen begin van de dag. Sta je doorgaans om 7:00 uur op en vertrek je om 8:00 uur naar je werk? Doe dit dan ook als je vanuit huis gaat behandelen. Neem de tijd om je niet te hoeven haasten en vertrek ook letterlijk naar je werk. Doe de deur van je huis achter je dicht om een ommetje te maken. Zo kom je met een fris gevoel weer bij je thuiskantoor aan en kan je energiek aan je werkdag beginnen.

Zorg dat je in je huis een plek hebt die je alleen gebruikt om te werken. Als je zo’n plek niet kan creëren, wees dan creatief en verplaats bijvoorbeeld je bureau naar een andere hoek in de kamer en schuif hem weer terug als je klaar bent met werken. Een andere optie is om een schilderij of plant tijdelijk in een andere kamer te zetten, en weer terug te plaatsen als je werkdag erop zit. Zo voelt deze ruimte na werktijd toch weer als thuis aan.

2.     Breek het ijs

Maak bij nieuwe patiënten gebruik van icebreakers. Dit zijn kleine spelletjes om het ijs te breken. Een online behandeling kan voor de patiënt, maar ook voor jou als behandelaar, erg onwennig aanvoelen. Met behulp van icebreakers kun je deze spanning proberen weg te halen. Omdat er vaak een onverwacht grappig resultaat gekoppeld is aan de icebreakers kunnen ze een gevoel van verbondenheid geven.

Waarschijnlijk maak je al gebruik van icebreakers in je reguliere behandelingen, maar zijn deze minder geschikt voor online gebruik. Met een scherm waarin zowel jij als de patiënt in beeld zijn gaat er echter een wereld aan nieuwe mogelijkheden open. Je kan bijvoorbeeld elkaars handbewegingen nabootsen. Omdat je naast elkaar in beeld bent geeft dit een onverwacht visueel effect. Ook kan je samen met de patiënt een zin maken door om de beurt een woord te verzinnen. Zo wen je alvast aan elkaars stem en kan je de geluidskwaliteit testen. Sluit af met een virtuele high five.

3.     Denk in hokjes

Maak gebruik van timeboxing, een techniek waarbij je je dag verdeelt in tijdvakken. Maak vooraf een planning waarin je vastlegt welke activiteit je in welk tijdvak uitvoert. Leg van tevoren vast hoeveel tijd je aan elke activiteit gaat besteden en plan minstens vijf minuten voor jezelf tussen alle activiteiten. Verzin bijvoorbeeld een serie stretchoefeningen die je tussen elk tijdvak één keer uitvoert. Vind je het lastig om genoeg water te drinken, zet dan géén kan met water op je bureau, maar plan wel verschillende momenten in de dag in waarbij je water gaat halen bij de kraan. Op deze manier zorg je ervoor dat je niet de hele dag achter je bureau blijft zitten.

Je planning mag hierbij je werkdag overstijgen. Je kan verschillende activiteiten vastleggen die je in je vrije tijd wil uitvoeren maar waarbij je soms de motivatie niet kan vinden. Wil je bijvoorbeeld drie keer per week gaan hardlopen na je werk, leg dit dan vast zodat je het kan afstrepen als je het gedaan hebt. Wees hierbij wel realistisch en begin met kleine doelen. Het geeft een kick als je aan het einde van de week ziet dat je alle bewegingsdoelen gehaald hebt en dat is een mooi moment om de lat weer wat hoger te leggen.

4.     Wees een tech-nerd

Als therapeut ben je wellicht beter met mensen dan met techniek, maar er ligt een wereld aan mogelijkheden aan je voeten als je je af en toe verdiept in nieuwe technische snufjes. Investeer bijvoorbeeld in een goed headset. Je stemgeluid wordt daardoor helderder en met een goed afsluitende hoofdtelefoon heb je ook minder last van omgevingsgeluid. Lees blogs over technische nieuwtjes of start een appgroep met collega’s om elkaar op de hoogte te houden van de beste tools.

Is techniek écht niet jouw ding dan kom je met slimme trucjes ook al een heel eind, zoals het uitzetten van je microfoon als de patiënt spreekt. Deze wordt dan niet afgeleid door jouw tikken op het toetsenbord, het geslurp aan je koffie of andere ongewenste achtergrondgeluiden. Ben je dit niet gewend? Oefen dan eerst met een collega of een familielid met het timen van het aan- en uitzetten van de microfoon. Wees je ook bewust van de gunstige eigenschappen die je als therapeut sowieso al bezit. Waarschijnlijk ben jij heel goed in het laten uitpraten van mensen. En dat maakt dat je al een streepje voor hebt op veel mensen die nu ineens moeten vergaderen in conference calls.

5.     Koester de rust

Je vrije tijd is extra belangrijk als de grenzen tussen werk en privé vervagen. Zorg dat je in je pauzes en in je vrije tijd je ogen genoeg rust geeft door niet naar een scherm te turen. Beantwoord bijvoorbeeld ’s ochtends voor werktijd al je persoonlijke e-mails, en plan ’s avonds een moment in om op appjes te reageren. Zo heeft iedereen binnen een dag antwoord en zit je zelf niet de hele dag met je telefoon te spelen. Luister in je pauze of tussen twee behandelingen door naar een korte podcast, in plaats van door je tijdlijn te scrollen op social media. Ga naar buiten en zorg dat je in de verte kan kijken. Regent het? Staar dan simpelweg een tijdje uit het raam.

Dat je je vrije tijd moet waarborgen betekent natuurlijk niet dat je de hele tijd rustig en beheerst moet blijven. Omdat je thuis bent mag en kán je ook eens gek doen. Doe een dansje met je kinderen, lach keihard om een dom filmpje of zing luidkeels je favoriete liedje mee op de radio. Niet al te hard natuurlijk, want je stem is bij je volgende sessie weer onmisbaar.