In de zorg, en zo ook in de GGZ, wordt steeds vaker gebruik gemaakt van technologie om de zorg te verbeteren en om hopelijk op korte termijn de wachttijden te verkorten.

Het gebruik van deze technologie – bijvoorbeeld bij het monitoren van hartslag, van glucoselevels of bij het gebruik van meditatie-apps – levert voor de patiënt immense voordelen op. Zij kunnen snel en gemakkelijk zelf een groot deel van de regie over hun gezondheid nemen en ze hoeven niet met elke vraag naar een arts. De WHO noemt die regie ‘patient empowerment’. Mochten ze uiteindelijk alsnog bij een arts of therapeut zitten, is er al veel meer voorkennis en kan effectief, snel en een stuk goedkoper geholpen worden.

Kansen voor de zorg

Dit effect en de nog onontgonnen mogelijkheden zijn natuurlijk geweldig. Door in de data patronen te zoeken, kunnen ziekenhuizen en andere (GGZ-)zorginstellingen specifieke diensten of afdelingen helemaal naar wens en gebruik van de patiënt verbeteren.

Zie je bijvoorbeeld terug dat er veel onduidelijkheid of onvrede is rondom de informatievoorziening tijdens een behandeling? Dan kun je op basis van deze informatie stappen ondernemen. Of je ontdekt dankzij een stappenteller voor het verpleegkundig personeel dat ze teveel tijd verliezen aan een loopje naar de medicijnvoorraden. Dan zou je als ziekenhuis kunnen nadenken over een andere indeling.

De impact van zulke verbeteringen is natuurlijk groot; zowel voor de ervaring van de patiënt als voor de efficiëntie van de zorginstelling. Met de alsmaar stijgende zorgkosten is zo’n efficiëntieslag geen overbodige luxe.

Naast deze patronen hebben zorginstelling de mogelijkheid om individuele behandelingen of processen specifiek te monitoren. Bij een afwijking of bijzonderheid kan direct worden ingegrepen. Denk bijvoorbeeld aan onderhoudsmeldingen van apparatuur, het aanvullen van medicijnvoorraden, maar ook aan het direct afgeven van een alarmsignaal aan de arts als bijvoorbeeld de glucoselevels van een patiënt ineens te sterk buiten de norm vallen.

De achterkant van de data

De toegang tot data en de visie achter het verzamelen ervan lijken dus te kloppen. Aan de voorkant is tot zover weinig aan de hand. Maar er is ook nog de achterkant van deze techniek, en aan die achterkant worden de data verzameld. Elke keer dat een patiënt bijvoorbeeld zijn waarden invoert of een meditatie doet, belandt deze informatie in een database.

En dan? Wat gebeurt er dan mee? Voor welke doeleinden wordt het uiteindelijk verzameld? En wie heeft toegang tot die data?

Maakt het verzamelen van al deze data ons ook niet ongelofelijk afhankelijk en kwetsbaar?

De ontwikkelingen gaan in zo’n rap tempo dat we amper de tijd hebben gehad, om echte antwoorden op deze vragen te formuleren. We hebben amper de tijd gehad om aan dit nieuwe terrein van technologie en data te wennen. De zorgen en het gevoel van onzekerheid zijn dan ook volkomen terecht.

Maar wat kun je nu als zorginstelling toch doen, om vooral de vruchten van data te plukken? Hoe kun je data zorgeloos inzetten voor nog betere zorg?

Bepaal je doel

Laten we eerst eens kijken naar de doelen. Op een dag als zorginstelling ineens je neus in die enorme bak met data steken, op zoek naar een aanknopingspunt, is onbegonnen werk. Als je niet weet wat je zoekt zul je snel verstrikt raken in het dataweb. Het is dus belangrijk om een helder beeld te hebben van waar je naar op zoek bent? Wat wil je weten?

Wil je de performance van je personeel meten, omdat je het idee hebt dat ze efficiënter kunnen werken en je kosten kunt besparen? Wil je weten wat de gemiddelde duur van een behandeling is en waar de knelpunten voor de patiënt zitten?

Er zijn legio mogelijkheden, dus kiezen is belangrijk. Zolang je niet weet wat je wilt meten – en dus weten – blijf je zoeken. Óf je schiet totaal aan je doel voorbij en start een duur innovatietraject dat uiteindelijk niet leidt tot de gewenste verbetering.

Wie heeft toegang tot de data?

Als je dan je doel hebt bepaald en je weet via welke weg je wilt gaan meten, zorg dan dat je hier helder over communiceert. Wees richting de patiënt of medewerker altijd duidelijk over het feit dát je data verzamelt, en met welk doel je dit doet. Juist dit laatste is belangrijk. Uiteindelijk heb jij natuurlijk de beste bedoeling met je onderzoek, maar er zijn er ook altijd bij die kwaad willen.

Zeker sinds de nieuwe AVG-wet van 2018 is de regelgeving hierin behoorlijk aangescherpt. Er zal actief toestemming voor het verzamelen moeten worden gevraagd.

Beperk je kwetsbaarheid

En via de AVG komen we dan meteen bij kwetsbaarheid. Want: maken we onszelf zo niet veel te afhankelijk van technologie? Technologie die bijvoorbeeld gehackt kan worden, of die niet meer beschikbaar is na stroomuitval?

Deze zorgen die maatschappijbreed leven zijn zeker niet ongegrond. Neem deze dan ook serieus en kijk altijd kritisch naar hoe je je beveiliging zo goed mogelijk op orde kunt hebben. Investeer bijvoorbeeld in de vernieuwing van verouderde apparatuur. En houd er rekening mee bij de inkoop van nieuwe hard- en software. Zeker innovatieve, nieuwe technologie die vandaag de dag gebouwd wordt, houdt in het ontwerp rekening met deze zorgen en vragen.

Zelflerende techniek

Dat geldt ook voor ons. Wij zijn volledig transparant over het feit dat wij met het gebruik van onze EMDR-oplossing in virtual reality (VR) werken met zelflerende mechanismen, zogenaamde artificial intelligence (AI). Onze oplossing verzamelt dus ook gebruiksdata.
Om twee redenen:

1. Om ons product te verbeteren op basis van gebruikspatronen die wij zien. Als we merken dat veel gebruikers op een bepaald punt vastlopen, dan weten we dat we daar iets te doen hebben. Dat kunnen we met ons team snel realiseren en zo profiteren daar al snel de volgende gebruikers van.
2. Maar ook om volledig gepersonaliseerde therapie aan te kunnen bieden op individueel niveau. Op basis van het gebruik per patiënt kan onze EMDR-oplossing direct bijsturen. Zo krijgt elke patiënt precies de behandeling die ze nodig hebben.

Ben je benieuwd naar onze oplossing en wil je verder praten over de mogelijkheden voor jouw praktijk of instelling? Neem dan contact met ons op via mike@psylaris.com